In deze drieluik presenteren studenten hun onderzoek middels een blog, die zij hebben geschreven voor het blok Criminaliteit en Samenleving van de opleiding Criminologie.  Deel één door Riddhi Matai.

Riddhi Matai

Hang- en sluitwerken, buitenverlichting, alarmsystemen en camera’s rond het huis. Dit zijn vormen van preventiemaatregelen tegen inbraak die steeds meer gebruikt worden (Tseloni & Thompson, 2015; CBS, 2007). Er bestaat een verband tussen het gebruiken van preventiemaatregelen en de kans om slachtoffer te worden van een woninginbraak (Wittebrood, 2006). Er is dan ook naar voren gekomen dat de geregistreerde woninginbraak in 2015 fors is gedaald ten opzichte van 2005 (CBS, 2016).

Hoewel in Nederland veel aandacht wordt besteed aan preventiemaatregelen, is er nog maar weinig onderzoek gedaan naar preventiemaatregelen vanuit het daderperspectief. Dit perspectief is wel interessant, omdat de inbreker weet wat de meest gebruikte technieken zijn om een woninginbraak te plegen. Dit levert mogelijk inzichten om woninginbraken op termijn te voorkomen. Bestaande onderzoeken die zich richten op het daderperspectief bij inbraak gaan vooral in op de afwegingen die een inbreker maakt bij het plegen van een woninginbraak en hoe de omgeving een rol speelt bij deze afweging (Bernasco & Nieuwbeerta, 2005; Nee & Meenaghan, 2006; Townsley et al., 2015). In een onderzoek van Taylor (2014) wordt bijvoorbeeld nagegaan in hoeverre moraliteit en rationaliteit een rol spelen bij de afweging van de inbreker om een inbraak te plegen. In dit onderzoek is geconcludeerd dat inbrekers daadwerkelijk een morele afweging maken voordat ze besluiten om in te breken. Al met al is er geen duidelijk onderzoek verricht naar de meest effectieve preventiemaatregelen volgens de dader. Daar zal dit onderzoek zich dan ook voornamelijk op richten.

Door middel van een semigestructureerd interview met een ex-inbreker is geprobeerd in beeld te brengen wat de meest effectieve preventiemaatregelen zijn tegen woninginbraken vanuit het perspectief van een ervaringsdeskundige. De respondent is geworven via persoonlijke contacten van de auteur. De respondent is een 36-jarige man wonend in Rotterdam, die actief is geweest als inbreker gedurende een periode van 5 jaar in de omgeving Rotterdam. Momenteel zet hij zich in als vrijwilliger om burgers op de hoogte te stellen van inbraakpreventiemaatregelen.

Gelegenheid

Uit het interview blijkt dat de respondent (vanaf nu: ervaringsdeskundige), toen hij actief was als inbreker, gebruik maakte van de gelegenheid voor het plegen van een inbraak. Wanneer hij een kans zag, dan greep hij die. Volgens hem is het dan ook belangrijk dat men op die aanpak inspeelt met de nodige preventiemaatregelen.

‘Het was meer als ik de gelegenheid kreeg om een inbraak te plegen, dan nam ik die gelegenheid ook. Zorg er dus voor dat een gelegenheidsinbreker geen gelegenheid krijgt om in te kunnen breken.’

Wanneer hij een kans zag, dan greep hij die.

Toch kon de ervaringsdeskundige geen concreet antwoord geven op de vraag wat de meest effectieve preventiemaatregel is. Er zijn namelijk tal van verschillende manieren om je huis te beveiligen tegen een inbraak. Het is volgens de ervaringsdeskundige belangrijk dat je er alles aan doet om je huis te voorzien van sloten. Het wordt de inbreker vaak te makkelijk gemaakt.

‘Laat het licht aan, doe de deur op slot. Doe de gordijnen dicht. Zorg ervoor dat een persoon niet in de verleiding komt wanneer hij of zij je huis ziet. Je moet er gewoon voor zorgen dat de inbreker niet in je huis kan kijken, maar dat jij wel makkelijk naar buiten kunt kijken. Hang daarom camera’s op’.

Er kan dus gesteld worden dat men ervoor moet zorgen dat een inbreker geen gelegenheid krijgt om een inbraak te plegen. Hier moet de bewoner op inspelen door de nodige preventiemaatregelen te treffen. Dergelijke preventiemaatregelen zijn alle deuren goed opsluiten, gordijnen dichtdoen en laten blijken dat er te allen tijde iemand thuis is.

Verder geeft de ervaringsdeskundige aan dat de omgeving een grote rol speelt bij het plegen van een inbraak. Dit komt overeen met het onderzoek van Bernasco en Nieuwbeerta (2005). Ook het feit dat een geringe bescherming van het huis de kans op een inbraak vergroot, is in overeenstemming met hun onderzoek. Ook heeft dit onderzoek ook enige consensus met het onderzoek van Taylor (2014) waarbij wordt gesteld dat inbrekers eerst een morele afweging maken voordat zij een inbraak plegen.

Bewustzijn

Aansluitend op de bevinding dat men moet zorgen dat een inbreker geen gelegenheid krijgt om in te breken, is het volgens de ervaringsdeskundige een goed begin om het huis te beschermen tegen inbraak, bewustheid creëren. Veel mensen schatten de kans klein dat er bij hen ingebroken kan worden en treffen daarom niet de nodige preventiemaatregelen. Pas wanneer zij geconfronteerd worden met de feiten, ondernemen zij actie. Een inbraakpreventievoorlichting is dus ook al een vorm van een effectieve preventiemaatregel.

‘Veel mensen doen heel weinig aan inbraakpreventie omdat ze denken dat zij toch nooit getroffen zullen worden door zoiets. Maar als ik ze dan vertel op zo een preventieavond wat er allemaal kan gebeuren en hoe inbrekers te werk gaan dan gaat er wel een lichtje bij ze branden!’

Veel mensen schatten de kans klein dat er bij hen ingebroken kan worden en treffen daarom niet de nodige preventiemaatregelen.

Conclusie

In dit onderzoek is gebruik gemaakt van een kwalitatieve onderzoeksmethode, waarbij een ervaringsdeskundige op het gebied van woninginbraak is geïnterviewd. Het voordeel hiervan is dat er uit het perspectief van de dader van de woninginbraak gekeken kan worden. Echter is er in dit onderzoek maar één respondent geïnterviewd. Zoals de ervaringsdeskundige aangaf, hebben inbrekers verschillende aanpakken. Interviews met ervaringsdeskundigen die andere aanpakken hanteren zullen dus mogelijk zorgen voor andere inzichten en dus een beter totaalbeeld. Wel heeft dit interview, ondanks dat geen antwoord gegeven kon worden op wat de beste preventiemaatregel tegen woninginbraak is, inzicht gegeven in welke maatregelen bij kunnen dragen ter voorkoming van inbraak.